De officiële term voor acne vulgaris is ‘jeugdpuistjes’. Geen wonder dat acne vooral wordt geassocieerd met pubers. Dat is ook wel logisch, want vrijwel alle jongeren krijgen op een gegeven moment last van acne. Maar het is ook zeker niet raar om als volwassene acne te hebben.
Volgens de acne-richtlijn voor huisartsen heeft namelijk 64% van de mensen in de leeftijdsgroep van 20 tot 29 jaar nog steeds last van acne. Bij de 40 tot 49 jarigen is dit 3 tot 5%.
In andere woorden: acne komt dus nog steeds veel voor bij volwassenen. De term ‘jeugdpuistjes’ maakt het daarom verwarrend. Het is zeker niet alleen een puberkwaal, maar een huidaandoening waar veel mensen last van hebben.
Oorzaken volwassenen acne
De oorzaak van acne bij volwassenen is hetzelfde als bij pubers, namelijk dat poriën verstopt en ontstoken raken door overmatige talgproductie, verhoorning van de huid en verspreiding van de c. acnes bacterie.
Lees daarover ook mijn algemene artikel: Acne behandelen: mijn tips en ervaringen.
De meeste mensen groeien vanzelf over de acne heen rond hun 25e, maar het kan zijn dat het aan blijft houden of dat het juist pas later ontstaat.
De precieze reden hiervoor is niet bekend, maar het komt waarschijnlijk door een combinatie van aanleg en hormonen. Vooral vrouwen hebben last van acne op latere leeftijd, vermoedelijk door de maandelijkse cyclus en schommelingen in de hormonen.
Ook schijnt dat de plek van acne verschilt ten opzichte van pubers. Pubers hebben vooral acne in de T-zone: op het voorhoofd, neus en kin. Volwassen acne komt vooral voor op de U-zone: kaak, wangen, hals en kin. Waarom dit zo is, is niet duidelijk.
Bij mij is dit inderdaad veranderd door de tijd heen. In de puberteit had ik veel meer puistjes op mijn voorhoofd, nu (als dertiger) vooral op mijn kin en kaaklijn.
Onderstaande foto’s zijn van 2019 (30 jaar) en 2017 (28 jaar). Swipe opzij!
Acne bij volwassenen kan ook andere oorzaken hebben dan hormonen of aanleg. Het kan ontstaan door het gebruik van bepaalde medicatie (zoals steroïden), het contact met chemische stoffen (dit wordt ook wel ‘chloor acne’ genoemd) of veel wrijving door bijvoorbeeld het dragen van een helm (ook wel ‘acne mechanica’).
Acne komt trouwens niet door bepaalde voeding, slechte hygiëne of een vitaminetekort. Wel kun je gevoelig zijn voor bepaalde voedingsmiddelen, waardoor sneller puistjes ontstaan. Dit is heel persoonlijk, er is niet een algemeen voedingsadvies om acne te bestrijden.
Er is wel een (zwakke) link gevonden tussen voeding met een hoge glycemische index (snelle koolhydraten) en acne, maar dat is nog niet heel sterk bewezen. Gezond eten kan natuurlijk nooit kwaad, maar zal de acne niet oplossen.
Acne heeft sowieso niks te maken met slechte hygiëne, dat is echt een fabeltje. Acne ontstaat diep in de huid en ontstaat niet door viezigheid van buitenaf.
Bekijk ook mijn video over fabeltjes.
Acne tarda
Acne tarda is de naam voor acne die op latere leeftijd ontstaat. Tarda betekent ‘laat’. Het kan zijn dat je nooit echt last van acne hebt gehad in de puberteit, maar opeens puistjes krijgt. Het is onbekend waardoor dit komt, maar heeft waarschijnlijk te maken met hormonen en aanleg.
Vermoedelijk komt door dit een verhoogde hoeveelheid androgenen, zoals het hormoon testosteron. Dit kan de talgproductie verhogen, waardoor er sneller verstoppingen ontstaan. Acne tarda komt ook vaker voor bij rokers dan niet-rokers, maar er is geen duidelijk bewijs voor een directe link.
Net als acne bij pubers zal acne tarda uiteindelijk vanzelf uitdoven, maar dit kan jaren duren. Tot die tijd kan het met de juiste behandeling via de huisarts of dermatoloog onder controle gehouden worden.
Lees hiervoor ook mijn artikel: Acne behandelen: mijn tips en ervaringen.
Hormonale acne
In sommige gevallen is acne de oorzaak van een hormonale stoornis, waarvan PCOS (polycysteus ovarium syndroom) bij vrouwen de meest bekende is. Bij PCOS groeien er meerdere cysten (vochtblaasjes) op de eierstokken. Hierdoor wordt de menstruatiecyclus verstoord en raken de hormonen uit balans, met een verhoging van androgenen als resultaat.
Symptomen van PCOS zijn acne, overbeharing, onregelmatige of geen cyclus en daardoor een verminderde vruchtbaarheid. Het kan dus zijn dat als je als vrouw op latere leeftijd acne hebt, je last van een hormonale stoornis hebt. Het is raadzaam om contact met je huisarts op te nemen als je hierover twijfelt.
Maar het kan ook andere oorzaken hebben. Acne is bijvoorbeeld ook een vaak voorkomende bijwerking van de Mirena spiraal, vanwege de hormonale samenstelling.
Daarnaast kun je ook last krijgen van acne als je stopt met de pil. Dit had ik zelf ook nadat ik op mijn 24e stopte met de Diane-35 pil en overstapte op een koperspiraal.
Lees daarover ook het artikel met mijn persoonlijke acne verhaal.
30 jaar en nog steeds acne
Toen ik dertien was, kreeg ik last van acne. Ik had nooit gedacht dat ik op mijn dertigste er nog steeds mee zou worstelen. Gelukkig is het niet meer zo ernstig en heb ik het goed onder controle.
Tot twee jaar geleden vond ik het raar dat ik als volwassene acne had, ik voelde me ongezond en schuldig. Nu ik me er veel meer in heb verdiept en weet dat het vaak voorkomt -en helemaal niet je eigen schuld is- heb ik het geaccepteerd.
Het zit bij mij in de familie en ik heb lang de Diane-35 pil geslikt. Het duurde wel even voordat mijn hormonen weer in balans waren na het stoppen. Ook heb ik inmiddels ontdekt voor welke voedingsmiddelen ik gevoelig ben -melk en alcohol- en probeer ik meer ontspannen te leven.
Mijn huid hoeft niet perfect te zijn. Die strijd heb ik losgelaten. Zolang ik maar lekker in mijn vel zit en me goed over mezelf voel, dat is het belangrijkste.
Verder lezen
Ik heb veel artikelen geschreven over behandelingen, huidverzorging en mentale zelfzorg:
- Alles over acne behandelen
- Mijn persoonlijke acne verhaal
- Acne huidverzorging: tips & mijn routine
- Een overzicht van mijn favoriete huidverzorging bij acne
- En Mijn mentale zelfzorg tips als je onzeker bent
Heb jij ook last van acne op latere leeftijd?
